Σε περίπου 2,9 εκατομμύρια υπολογίζονται τα οχήματα που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους χωρίς να έχουν περάσει από έλεγχο ΚΤΕΟ, είτε λόγω αμέλειας των ιδιοκτητών τους είτε εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων τους.
Την ίδια στιγμή, από τα οχήματα που περνούν από τεχνικό έλεγχο στα δημόσια και ιδιωτικά ΚΤΕΟ, η συντριπτική πλειονότητα περνά επιτυχώς τον έλεγχο, με τα ποσοστά απόρριψης να αγγίζουν μόλις το 4,5%! Εχουν καταγραφεί μάλιστα περιπτώσεις επιχειρήσεων ΚΤΕΟ οι οποίες εμφανίζουν 0% απορρίψεις (!), κάτι που υποδηλώνει πως το σύνολο των οχημάτων που πέρασε τεχνικό έλεγχο σε αυτές κρίθηκε κατάλληλο για κυκλοφορία.
Το πρόβλημα των ανέλεγκτων οχημάτων από τα ΚΤΕΟ επιχειρείται τώρα να αντιμετωπιστεί με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση και προβλέπει ότι η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων θα «σκανάρει» τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο (μέσω ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων) όλα τα οχήματα της χώρας, προκειμένου να εντοπίζονται: όσα δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ, τα ανασφάλιστα, αλλά και εκείνα για τα οποία οφείλονται τέλη κυκλοφορίας. Θα ακολουθεί επανέλεγχος εντός τριών μηνών για να διαπιστώνεται αν ασφαλίστηκαν, πέρασαν ΚΤΕΟ ή εξόφλησαν τις οφειλές τελών. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα αφαιρούνται η άδεια κυκλοφορίας και οι πινακίδες του οχήματος.
Έλεγχοι
Οι έλεγχοι θα διενεργούνται τουλάχιστον σε εξάμηνη βάση από την ΓΓΠΣ με ηλεκτρονική διασταύρωση δεδομένων από τις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ, των υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών, Προστασίας του Πολίτη, Εσωτερικών και Μετανάστευσης και Ασύλου, της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, από το μητρώο Ασφαλισμένων Οχημάτων του Επικουρικού Κεφαλαίου, της Εναλλακτικής Διαχείρισης Οχημάτων Ελλάδος και του Τaxisnet.
Οπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, τα παραπάνω δεδομένα προκαλούν εύλογα σοβαρά ερωτηματικά για τη λειτουργία του θεσμού των ΚΤΕΟ στην Ελλάδα και την αξιοπιστία των ελέγχων που γίνονται σε αυτά. Και όλα αυτά τη στιγμή που η επίσημη πολιτεία εντάσσει πλέον και τους ελέγχους των ΚΤΕΟ στο «σαφάρι» των ελέγχων με επίκεντρο τα οχήματα, που θα διενεργεί κάθε εξάμηνο η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων μέσω ειδικής ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα διαθέτει έναν από τους πιο γερασμένους στόλους οχημάτων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τη μέση ηλικία των οχημάτων να έχει πλέον φτάσει τα 17 έτη. Ωστόσο, στη χώρα μας το ποσοστό των απορρίψεων στα ΚΤΕΟ κινείται μόλις στο 4,5%, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι περίπου 15% και στη Γερμανία, η οποία διαθέτει έναν πολύ νεότερο στόλο οχημάτων, φτάνει έως και το 35%.
Τι ισχύει με τα δίκυκλα
Χειρότερη είναι η κατάσταση με τα δίκυκλα, τα οποία πρέπει επίσης να περνούν από τεχνικό έλεγχο. Ωστόσο, εκτιμάται ότι από το σύνολο των περίπου 1,2 εκατ. δικύκλων που κυκλοφορούν στην Ελλάδα, στα ΚΤΕΟ δεν προσέρχεται πάνω από το 1/3.
Ακόμα δυσμενέστερα είναι τα στοιχεία για την επίσης υποχρεωτική Κάρτα Ελέγχου Καυσαερίων (ΚΕΚ), το κόστος της οποίας κυμαίνεται μεταξύ 12 και 15 ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία των επιχειρήσεων ΚΤΕΟ, από τα περίπου 9 εκατ. οχήματα που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους, πάνω από 6 εκατ. δεν διαθέτουν έγκυρη ΚΕΚ, με εκπροσώπους του κλάδου να σημειώνουν ότι κι από αυτά που διαθέτουν, τα περισσότερα την έχουν επειδή είναι υποχρεωτική η έκδοσή της κάθε φορά που ένα όχημα περνά από τεχνικό έλεγχο.
Τόσο το φλέγον ζήτημα των ανέλεγκτων οχημάτων, όσο και ο χαμηλός μέσος όρος απορρίψεων από τα ΚΤΕΟ είναι γνωστά στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εδώ και χρόνια, χωρίς ωστόσο να έχει δρομολογηθεί έως τώρα ασφαλές πλαίσιο αντιμετώπισής τους.
Το πρόστιμο που ορίζει σήμερα ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) για τη μη κατοχή έγκυρου πιστοποιητικού τεχνικού ελέγχου από ΚΤΕΟ ανέρχεται σε 400 ευρώ, ενώ σε ισχύ βρίσκεται από το 2018 και το πρόσθετο «ψηφιακό πρόστιμο» των 150 ευρώ, το οποίο θα βεβαιωνόταν από τη φορολογική Αρχή ύστερα από την ηλεκτρονική διασταύρωση των μητρώων.
Εποπτεία της λειτουργίας των ΚΤΕΟ
Παράγοντες που παρακολουθούν εδώ και χρόνια την κατάσταση με τον τεχνικό έλεγχο των οχημάτων στη χώρα, επισημαίνουν ότι από πλευράς πολιτείας απαιτούνται πρόσθετα αυστηρά μέτρα με επίκεντρο την εποπτεία της λειτουργίας των ΚΤΕΟ. Οι ίδιοι προτείνουν τα στατιστικά αποτελέσματα της λειτουργίας ενός ΚΤΕΟ να αναλύονται αυτόματα και να υπάρχει η δυνατότητα ειδοποιήσεων (alerts) για «παράξενα» δεδομένα, όπως π.χ. εάν το αποτέλεσμα ενός ΚΤΕΟ που κάνει 3.000 ελέγχους είναι πάντα το ίδιο.
