Μια «λαϊκή λειτουργία» του Σταύρου Ξαρχάκου στη Θεσσαλονίκη

10 Σεπτεμβρίου 2024

0

Η δυνατή βροχή που έπεφτε για μια ώρα περίπου το βράδυ του περασμένου Σαββάτου στη Θεσσαλονίκη, δεν στάθηκε εμπόδιο στην πραγματοποίηση, στο Θέατρο Δάσους, μιας από τις σημαντικότερες μουσικές παραστάσεις των τελευταίων χρόνων με την παρουσίαση των τραγουδιών σε μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους, στα περισσότερα, του Νίκου Γκάτσου, από την ταινία «Ρεμπέτικο», σε σκηνοθεσία του Κώστα Φέρρη, (πάνω σε ένα σενάριο που υπέγραψαν ο ίδιος και η Σωτηρία Λεονάρδου). Όλα αυτά, σαράντα ένα χρόνια μετά την προβολή της ταινίας και την κυκλοφορία του διπλού δίσκου με τα τραγούδια της.

Η παράσταση έγινε ήδη τέσσερις φορές sold out στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ενώ επίκειται η παρουσίασή της στη Λευκωσία στις 11, στη Λεμεσό στις 12 και στο Ηρώδειο στις 13 Σεπτεμβρίου.

Δεν ξέρω αν έχει νόημα να ξαναγράψω για τη σημαντικότητα τόσο της ταινίας, όσο και των τραγουδιών και για τη διαδρομή που διέγραψαν στον χρόνο, έχοντας σημειώσει, τα περισσότερα, δεκάδες επανεκτελέσεις και διεκδικώντας σταθερά μια θέση στα ραδιοφωνικά και στα συναυλιακά προγράμματα. Θα ήθελα περισσότερο να σταθώ στον τρόπο που ενορχηστρώθηκαν και παρουσιάστηκαν τα τραγούδια. Όλα τα όργανα «βγήκαν» ακουστικά, ο ήχος σε μέτρια ένταση και, ενώ στο σχήμα υπήρχαν δυο σημαντικότατοι τραγουδιστές της νεότερης γενιάς, η Ηρώ Σαΐα και ο Ζαχαρίας Καρούνης, τα τραγούδια μοιράστηκαν ερμηνευτικά στους περισσότερους από τους μουσικούς, οι οποίοι δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από τους «κανονικούς» τραγουδιστές… Και θα ήταν παράλειψη αν δεν σημείωνα πως ο κόσμος που βρέθηκε στο Θέατρο Δάσους ήξερε γιατί ήταν εκεί και τι πήγαινε να ακούσει…

Και μπροστά από όλα αυτά, ένας 85άρης έφηβος να μας θυμίζει ότι η μουσική και τα αληθινά, λαϊκά τραγούδια μπορούν να ακουστούν… ΚΑΙ έτσι… Μ’αυτό τον τρόπο… Υπήρχαν στιγμές που η ατμόσφαιρα θύμιζε μια παράσταση σε αρχαίο θέατρο ή μια λαϊκή λειτουργία…

Ο Σταύρος Ξαρχάκος διηύθυνε την ορχήστρα και τραγούδησε, όπως και στην πρώτη εκτέλεση, το «Πρακτορείο» και συμμετείχε τραγουδώντας στην εισαγωγή του «Μάνα μου Ελλάς». Αφιέρωσε τις συναυλίες αυτές στους πρωτεργάτες του «Ρεμπέτικου» που έχουν φύγει από τη ζωή: Νίκο Γκάτσο, Σωτηρία Λεονάρδου, Νίκο Δημητράτο, Νίκο Μαραγκόπουλο, Κώστα Τσίγκο, Τάκη Μπίνη, Αριστείδη Μόσχο και Θόδωρο Πολυκανδριώτη.

Έπαιξαν και τραγούδησαν (με αλφαβητική σειρά):
Θανάσης Ανδρεάδης: ψάλτης
Γρηγόρης Βασίλας: μπουζούκι, τραγούδι
Φώτης Βεργόπουλος: μπουζούκι, τραγούδι
Βασίλης Δρογκάρης: ακορντεόν
Ηρακλής Ζάκκας: μπουζούκι, τραγούδι
Ζαχαρίας Καρούνης: τραγούδι
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης: τζουράς, τραγούδι
Κωνσταντίνος Κολοβός: ψάλτης
Λάζαρος Κουμεντάκης: ψάλτης
Δημήτρης Λίβανος: μπουζούκι, τραγούδι
Θεολόγος Μιχελλής: βιολί
Νεοκλής Νεοφυτίδης: πιάνο
Γιώργος Νικόπουλος: κιθάρα, τραγούδι
Μανώλης Πάππος: μπουζούκι, τραγούδι
Βαγγέλης Πασχαλίδης: σαντούρι
Δημήτρης Ρέππας: μπουζούκι, τραγούδι
Ηρώ Σαΐα: τραγούδι
Αντώνης Τζίκας: κόντρα μπάσο
Χαρης Τρασάνης: ψάλτης

Σαν τελευταία παρατήρηση οφείλω να σημειώσω πως αυτή η παράσταση, με αυτούς τους συντελεστές «επιβάλλεται» να ηχογραφηθεί και να δισκογραφηθεί. Κι αν στην εποχή μας αυτό φαντάζει δύσκολο, αξίζει τον κόπο μια κανονική μαγνητοσκόπηση, έτσι ώστε να μείνει στην ιστορία και με αυτή τη μορφή.

Το πρόγραμμα της συναυλίας
1) Μάνα μου Ελλάς & Χόρα
2) Στης πίκρας τα ξερόνησα
3) Χασάπικο 22 – Ορχηστρικό
4) Στη Σαλαμίνα
5) Τσιφτετέλι Χιτζασκάρ – Ορχηστρικό
6) Ερηνάκι (Παναγιώτης Τούντας, διασκευή: Σταύρος Ξαρχάκος)
7) Χασάπικο 36 – Ορχηστρικό (Διασκευή για βιολί και πιάνο και μπουζούκι)
8) Εμένα λόγια μη μου λες
9) Μπουρνοβαλιά
10) Στην Αμφιάλη
11) Στου Θωμά (στίχοι: Κώστας Φέρρης)
12) Το δίχτυ
13) Το πρακτορείο
14) Καίγομαι καίγομαι
15) Ιμιτλερίμ (Παραδοσιακό, διασκευή: Σταύρος Ξαρχάκος)
16) Τα παιδιά της άμυνας (Παραδοσιακό, διασκευή: Σταύρος Ξαρχάκος)
17) Μάνα μου Ελλάς