Όλοι οι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής μας είναι πιθανό να έρθουμε αντιμέτωποι με δύσκολες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα προβλήματα σχέσεων, χωρισμούς/διαζύγια, οικονομικά προβλήματα, ασθένειες, απώλειες, κλπ. Αν και λέμε πως «ό,τι δεν μας σκοτώνει, μας κάνει πιο δυνατούς», υπάρχουν πρακτικοί τρόποι που μπορούν να μας βοηθήσουν να βρούμε ξανά τον δρόμο μας και να δυναμώσουμε από αυτές τις εμπειρίες.
1. Αναγνώριση και αποδοχή της προσωπικής μας ιστορίας
Συχνά, εστιάζουμε περισσότερο στα αρνητικά παρά στα θετικά της ζωής μας. Όμως, η αποδοχή κάθε εμπειρίας – καλής ή δύσκολης – μας κάνει να νιώθουμε πλήρεις και πιο δυνατοί. Αντί να στεκόμαστε μόνο στα τραύματα, μπορούμε να θυμόμαστε ότι συναισθήματα όπως η χαρά, η ευγνωμοσύνη και η ελπίδα μας βοηθούν να αποκτήσουμε μια ισορροπημένη θεώρηση της ζωής.
2. Αυτογνωσία
Η γνώση του εαυτού μας είναι το κλειδί για να αναγνωρίσουμε τόσο τα δυνατά μας σημεία όσο και τις αδυναμίες μας. Μέσα από τα λάθη και τις απογοητεύσεις αλλά και τις επιτυχίες μας, μαθαίνουμε να στέκουμε με σεβασμό και αγάπη απέναντι στον εαυτό μας, αποδεχόμενοι την μοναδικότητά μας.
3. Διαχείριση συναισθημάτων και τραυμάτων
Οι δύσκολες εμπειρίες φορτίζουν τη συναισθηματική μας κατάσταση και συχνά αφήνουν τραύματα. Η αναγνώριση και επεξεργασία αυτών των συναισθημάτων, είτε μόνοι είτε με τη βοήθεια ψυχολογικής υποστήριξης, μας βοηθά να νιώσουμε πιο ελαφρείς, εσωτερικά πιο ήρεμοι και ισχυρότεροι.
4. Ανάπτυξη ψυχικής ανθεκτικότητας
Η Θετική Ψυχολογία αναγνωρίζει πως η ανθεκτικότητα είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των δυσκολιών. Αντί να αποφεύγουμε τα προβλήματα, είναι πιο ωφέλιμο να τα αντιμετωπίζουμε με δημιουργικότητα και επιμονή, ως ευκαιρίες να ανακαλύψουμε τις δυνατότητές μας και να εξελιχθούμε.
5. Επαναπροσδιορισμός ρόλων και ταυτότητας
Κάθε ρόλος που παίρνουμε στη ζωή μας επηρεάζει βαθιά τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Επαναπροσδιορίζοντας τους ρόλους αυτούς – προσθέτοντας νέους που βασίζονται στις προσωπικές μας ανάγκες και όνειρα – μπορούμε να βρούμε ξανά νόημα και ενθουσιασμό στη ζωή μας.
6. Αυτοφροντίδα και ευεξία
Η φροντίδα της ψυχικής και σωματικής μας υγείας είναι πολύ σημαντική. Υγιεινές συνήθειες όπως η άσκηση, η καλή διατροφή και η πνευματική ηρεμία ενισχύουν την ανθεκτικότητα και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής, ειδικά μετά από μια δύσκολη περίοδο.
7. Κοινωνική υποστήριξη και σχέσεις
Οι άνθρωποι που νοιάζονται για εμάς είναι στήριγμα στις δύσκολες στιγμές. Η σύνδεση με ανθρώπους που έχουν περάσει αντίστοιχες εμπειρίες ή που μας κατανοούν και μας στηρίζουν μειώνει την αίσθηση της μοναξιάς και ενισχύει την ψυχική μας αντοχή.
8. Ανακάλυψη νέων ενδιαφερόντων
Η ενασχόληση με νέα ενδιαφέροντα δίνει χαρά και ενέργεια. Προσφέρει μια διέξοδο από τις αρνητικές σκέψεις, και το μυαλό μας βρίσκει χώρο να δημιουργεί και να ανανεώνεται. Αυτή η ενασχόληση προσθέτει μικρές χαρές στην καθημερινότητα, φωτίζοντας τη ζωή μας ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές.
9. Ρεαλιστικοί στόχοι και όραμα για το μέλλον
Η δημιουργία μικρών, ρεαλιστικών στόχων ενισχύει την αίσθηση του ελέγχου και μας δίνει κίνητρο. Με κάθε βήμα προς την προσωπική μας ανάπτυξη, η αυτοεκτίμησή μας αυξάνεται, και νιώθουμε ότι ξαναπαίρνουμε τη ζωή στα χέρια μας.
Οι δυσκολίες μπορεί να μας κλονίζουν, όμως αντλούμε δύναμη από τις εμπειρίες μας, και με θάρρος μπορούμε να τις μετατρέψουμε σε πηγές ανάπτυξης και ενδυνάμωσης. Αν παρόλα αυτά όμως, νιώθουμε ότι «μας έχουν ρουφήξει» οι δυσκολίες, η βοήθεια ειδικού κρίνεται απαραίτητη ώστε να ανακαλύψουμε και πάλι τις δυνάμεις μας και να βγούμε στο φως.
Μαρίνα Μόσχα
Μ.Α. Κλινική Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια