Χρησιμοποιώντας μοντέλα υπολογιστών και δεδομένα από προηγούμενες μελέτες, οι ερευνητές ανέπτυξαν έναν δείκτη που θα προειδοποιήσει εγκαίρως για την πιθανότητα κατάρρευσης του Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC).
Η απότομη αλλαγή
Βρήκαν ότι το Amoc βρίσκεται ήδη καθ’ οδόν προς μια απότομη αλλαγή, η οποία δεν έχει συμβεί εδώ και πάνω από 10.000 χρόνια και αν συμβεί αυτό, θα επιφέρει τρομακτικές συνέπειες για μεγάλα μέρη του κόσμου.
Το Amoc μεταφέρει ζεστό, αλμυρό νερό από τις τροπικές περιοχές στη βόρεια Ευρώπη και τον Αρκτικό Κύκλο, όπου ψύχεται και βυθίζεται στον ωκεανό. Αυτή η ανάδευση βοηθά στη διανομή ενέργειας γύρω από τη Γη και ρυθμίζει τον αντίκτυπο της παγκόσμιας θέρμανσης που προκαλείται από τον άνθρωπο. Αλλά το σύστημα διαβρώνεται από την ταχύτερη του αναμενομένου τήξη των παγετώνων της Γροιλανδίας και των στρωμάτων πάγου της Αρκτικής, που έχουν ως αποτέλεσμα να χύνεται γλυκό νερό στη θάλασσα και εμποδίζεται έτσι η βύθιση του πιο αλμυρού, θερμότερου νερού από το νότο.
Το Amoc έχει υποχωρήσει 15% από το 1950 και βρίσκεται στην πιο αδύναμη κατάστασή του εδώ και πάνω από μια χιλιετία, σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα που προκάλεσε εικασίες για μια επικείμενη κατάρρευση.
Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει συναίνεση για το πόσο σοβαρό θα είναι αυτό. Μια μελέτη πέρυσι, βασισμένη σε αλλαγές στις θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας, πρότεινε ότι το οριακό σημείο θα μπορούσε να συμβεί μεταξύ 2025 και 2095. Ωστόσο, το Μετεωρολογικό Γραφείο του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι οι μεγάλες, γρήγορες αλλαγές στο Amoc είναι «πολύ απίθανο» να συμβούν εντός του 21ου αιώνα.
Η κατάρρευση θα έχει καταστροφικές συνέπειες
Η νέα εργασία, που δημοσιεύτηκε στο Science Advances, έχει ανοίξει νέους δρόμους αναζητώντας προειδοποιητικά σημάδια στα επίπεδα αλατότητας στα νότια του Ατλαντικού Ωκεανού μεταξύ Κέιπ Τάουν και Μπουένος Άιρες. Προσομοιώνοντας αλλαγές σε μια περίοδο 2.000 ετών σε μοντέλα υπολογιστών του παγκόσμιου κλίματος, διαπίστωσε ότι μια αργή πτώση μπορεί να οδηγήσει σε ξαφνική κατάρρευση σε λιγότερο από 100 χρόνια, με καταστροφικές συνέπειες.
Το περιοδικό ανέφερε ότι τα αποτελέσματα έδωσαν μια «σαφή απάντηση» σχετικά με το εάν ήταν δυνατή μια τέτοια απότομη αλλαγή: «Αυτά είναι κακά μαντάτα για το κλιματικό σύστημα και την ανθρωπότητα, καθώς μέχρι τώρα θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι η ανατροπή του Amoc ήταν μόνο κάτι το θεωρητικό και η ανατροπή σαν έννοια θα εξαφανιζόταν μόλις εξεταζόταν το πλήρες κλιματικό σύστημα, με όλες τις πρόσθετες ανατροφοδοτήσεις του».
Χαρτογράφησε επίσης ορισμένες από τις συνέπειες της κατάρρευσης του Amoc. Η στάθμη της θάλασσας στον Ατλαντικό θα αυξανόταν κατά ένα μέτρο σε ορισμένες περιοχές, πλημμυρίζοντας πολλές παράκτιες πόλεις. Οι κατάσταση στις υγρές και ξηρές εποχές στον Αμαζόνιο θα αναστρεφόταν, δυνητικά ωθώντας το ήδη εξασθενημένο τροπικό δάσος πέρα από το δικό του σημείο καμπής. Οι θερμοκρασίες σε όλο τον κόσμο θα κυμαίνονταν πολύ πιο ακανόνιστα. Το νότιο ημισφαίριο θα γινόταν θερμότερο. Η Ευρώπη θα κρύωνε δραματικά και θα είχε λιγότερες βροχοπτώσεις. Αν και αυτό μπορεί να ακούγεται ελκυστικό σε σύγκριση με την τρέχουσα τάση θέρμανσης, οι αλλαγές θα χτυπούσαν 10 φορές πιο γρήγορα από τώρα, καθιστώντας την προσαρμογή σχεδόν αδύνατη.
«Αυτό που μας εξέπληξε ήταν ο ρυθμός με τον οποίο συμβαίνει», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της εφημερίδας, René van Westen, από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης. «Θα είναι καταστροφικό». Είπε ότι δεν υπάρχουν ακόμη αρκετά στοιχεία για να πούμε εάν αυτό θα συμβεί τον επόμενο χρόνο ή τον επόμενο αιώνα, αλλά όταν συμβεί, οι αλλαγές είναι μη αναστρέψιμες σε ανθρώπινες χρονικές κλίμακες. Στο μεταξύ, η πορεία του ταξιδιού είναι αναμφίβολα σε ανησυχητική κατεύθυνση. «Προχωράμε προς αυτό. Αυτό είναι κάπως τρομακτικό», είπε ο van Westen. «Πρέπει να πάρουμε την κλιματική αλλαγή πολύ πιο σοβαρά».
Με πληροφορίες από Guardian
